From: Hung Vo <hungpvo@>
Sent: Friday, July 25, 2025 9:15 SA
To: Đẳng Huỳnh Chiếu <huy017@juno.com>
Subject: Thư ngõ phổ biến báo Xuân Tự Do

Kính thưa Thầy,

Em xin gởi thầy 8 số báo Xuân Tự Do “Tiếng nói của người Việt Tự Do” của những năm 1955, 1957, 1959-1962, 1965 và 1968 và nhờ thầy phổ biến trên trang mạng Kho Chứa Sách Xưa.  Trong các số báo này, tờ báo Tự Do Xuân Canh Tý năm 1960 với bìa ngoài vẽ bức tranh 5 con Chuột ăn dưa Hấu có lẽ là tờ nổi tiếng nhất [1].  Bức  tranh này châm biếm nhà họ Ngô khi dùng hình ảnh năm chú Chuột ăn nát trái Dưa Hấu, tượng trưng cho 5 anh em ông Ngô đình Diệm đang đục khoét  đất nước Việt Nam (với hình thù chữ S, nếu lật ngược bức tranh). 

Các số báo Xuân này có khổ giấy lớn như các tờ tabloid (12”x 17”), được chụp lại (150 dpi) từ bản gốc mượn ở Đại học Cornell.  Do giấy in quá xấu nhiều acid, nên sau thời gian gần 75 năm - các trang giấy đã trổ màu vàng sậm, trở nên dòn bị hư nát, nên khó còn giữ được lâu hơn nữa. 

Qua “Mục-lục báo-chí Việt-ngữ 1865-1965” của cụ Lê ngọc Trụ thì nhật báo Tự Do số 1 ra mắt vào ngày 27-11-1954 tại Sài Gòn, do đó số báo Xuân năm Ất Mùi 1955 với tranh bìa “Bồng con về quê Mẹ” của hoạ sĩ Phạm Tăng, là số báo Xuân Tự Do đầu tiên ra mắt bạn đọc.  Nhóm chủ trương tờ báo lúc đầu gồm có 5 văn nhân, nhà báo miền Bắc mới di cư vào Nam điều khiển:  Tam Lang, Mặc Đỗ, Đinh Hùng, Như Phong, và Mặc Thu.  Vì đường lối đối lập với chánh quyền của Tổng thống Ngô đình Diệm, nên không bao lâu sau tờ báo bị làm khó dễ và buộc phải thay đổi với người chủ nhiệm mới là Phạm việt Tuyền [2].  Rất tiếc là em chưa tìm được các tờ nhật báo Tự Do trên các thư viện hiện nay ở Hoa kỳ để đọc và hiểu rõ hơn, nhưng hy vọng với sự tiếp tay của nhiều thân hữu sẽ truy ra được, để chụp lại và phổ biến báo Tự Do, cùng với các tờ báo chống Cộng và đối lập khác thời đệ I VNCH như tờ Thời Luận, Dân Chủ…

Cuối thư, em xin kính chúc thầy được nhiều sức khoẻ và an vui.

Em Hùng