Lưới Trời Ai Dệt ?

Tiểu Luận Về Khoa Học Và Triết Học

Nguyễn Tường Bách

Lưới trời ai dệt, một cuốn sách không có thể loại.

Trước hết đây là cuốn sách xuất bản từ 6 năm trước (2004). Hơn nữa nó không hề được tiếp thị hay quảng cáo rầm rộ như bao sách khác. Đề tài lại còn thuộc loại khô khan – về vật lý, về triết học và Phật giáo. Có lẽ bởi hội tụ đủ những yếu tố “chết người” ấy mà trong suốt 6 năm qua nó rất ít được quan tâm.

Nhưng với tất cả lương tâm của một người yêu sách, tôi có thể đảm bảo với bạn rằng đó thật sự là một viên ngọc sáng lấp lánh trong tủ sách Việt.

Tôi đã mua đuợc viên ngọc ấy trong một lần lang thang ở nhà sách Phương Nam – trên đường Lê Duẩn Q1, nơi mà tôi tuyệt nhiên chỉ đến để tìm những sách hay mới xuất bản rồi sau đó đi ra nơi bán sách giảm giá để mua.

Sách có thể tạm chia làm 4 phần.

Phần đầu, tóm tắt các kiến thức vật lý mà chúng ta đều học ở nhà trường phổ thông. Với một cách trình bầy sáng sủa và hoàn toàn mới, những người đọc với kiến thức sơ cứng, cằn cỗi sau bao năm thụ hưởng lối dạy dỗ môn vật lý khô khan, không sức sống ở nhà trường chợt hiểu nguồn gốc va ý nghĩa sâu xa của môn này. Nó không gì khác hơn là một phần của triết học – về cách nhìn và phân tích căn nguyên của hiện thực xung quanh chúng ta. Vậy đấy – vật lý là triết học. Giá mà tôi được giảng dạy như thế từ những năm còn bé dại. Giá mà tôi có điều kiện (dù non nớt) truyền dạy cách nhìn nhận này cho các em học sinh đang ngồi trên ghế nhà trường. Tôi đã bao lần ao ước như thế khi đọc phần I này.

Trong phần II, với những kiến thức như được trang bị lại ở phần trước, người đọc sẽ được dẫn dắt tới những khuynh hướng triết học khác nhau mà tựu trung lại vẫn là câu hỏi “vật chất từ đâu?. Vật chất hay ý thức có trước?”.

Với hầu hết chúng ta, những người được giáo dục theo chủ nghĩa duy vật mà ở đó vật chất có trước và quyết định ý thức đã là mặc nhiên thì những tranh cãi của vật lý hiện đại, vật lý lượng tử trong suốt mấy mươi năm qua rất đáng quan tâm. Dựa vào những kết quả mới nhất của vật lý lượng tử, với tinh thần khoa học theo đúng nghĩa của từ này, dường như quyết định luận “vật chất có trước và quyết định ý thức” rất cần xem xét lại. Dường như chúng ta, những người phê phán những niềm tin mù quáng, không căn cứ lại đang tin vào những thứ mặc nhiên được công nhận mà chưa hề được chứng minh.

Trong phần III, tác giả phổ cập những kiến thức căn bản về Đạo Phật. Đây là phần khó hiểu với những người đọc mới tinh với đề tài này. Nói thật là tôi đã đọc đi đọc lại cả chục lần phần này mà vẫn không dám tự tin nói rằng mình đã lĩnh hội hết ý của tác giả. Dường như ở đây cơ duyên và Tâm Phật trong mỗi con người là yếu tố cuối cùng cần thiết để đạt tới một sự quán triệt hòan mỹ.

Phần cuối cùng của cuốn sách là câu trả lời của tác giả cho ứng dụng của tri thức trong cuốn sách vào chính cuộc sống. Ở đây hiểu thôi là chưa đủ mà còn cần sự tu tập hàng ngày nhằm thóat khổ và đạt tới một chung cục tâm lý vui vẻ.

Tác giả Nguyễn Tường Bách người Huế. Nghe nói ông đã về định cư ở Việt Nam vài năm trước. Sức mạnh của cuốn Lưới trời ai dệt đã khiến tôi thay đổi nhân sinh quan của mình, thay đổi cách phản ứng trong cuộc sống này. Tôi cũng đã tìm đọc hầu hết các tác phẩm của ông nhằm thấu triệt hơn về một nhân sinh quan trong sáng.

Quang Hải

(email: Hanoi71@hotmail.com

LỜI GIỚI THIỆU

“Vũ trụ là gì, từ đâu mà có” là câu hỏi cổ xưa nhất của loài người. Đó là luận đề quan trọng nhất của khoa học tự nhiên và triết học mà có lẽ con người sẽ không bao giờ có một câu trả lời chung cuộc. Lịch sử tư duy của loài người cho thấy rằng, khoa học tự nhiên và triết học luôn luôn tìm cách lý giải vấn đề này, đi từng bước từ giản đơn đến phức tạp, từ thô sơ đến tinh tế. Hai ngành này cũng luôn luôn hỗ trợ cho nhau, làm tiền đề cho nhau để phát triển. Trong thế kỷ thứ hai mươi, khoa học tự nhiên mà chủ yếu là ngành vật lý đã đến với những nhận thức vô cùng mới mẻ về thực tại vật lý.

Người ta thấy rằng thực tại vật lý tưởng chừng như độc lập và khách quan nay phải được quan niệm như dạng xuất hiện của một thực tại khác, phức tạp hơn, nhiều kích chiều hơn. Ngành vật lý và triết học đứng trước những luận đề vô cùng kỳ lạ và thú vị. Trong khung cảnh đó, người ta thấy tư tưởng Phật giáo về vũ trụ và đời người có những giải đáp vừa rất bất ngờ vừa rất phù hợp với cách đặt vấn đề của khoa học hiện đại. Ở tập sách này, tác giả Nguyễn Tưởng Bách trình bày lại các chặng đường quan trọng trong quá trình phát triển của ngành vật lý và triết học về khoa học tự nhiên của hơn 25 thế kỷ qua. Tác giả chú trọng đặc biệt đến sự phát triển của hai lý thuyết vật lý quan trọng nhất trong thế kỷ hai mươi, thuyết tương đối và thuyết lượng tử cũng như ý nghĩa triết học của chúng. Tác giả cho thấy nền vật lý và triết học phương Tây đang tiến đến một luận đề chung về bản thể học, đó là câu hỏi, thực tại trước mắt chúng ta là gì.

Thế nhưng, phần đặc sắc nhất của cuốn sách này là những trình bày của tác giả về tư tưởng Phật giáo để lý giải thế giới hiện tượng. Phần này nêu lên những nhận thức luận của lý thuyết Trung Quán và Duy Thức để trả lời những câu hỏi hiện đại của ngành vật lý về bản chất của thực tại vật chất. Trong phần này người đọc sẽ thấy tác giả mạnh dạn nêu những nhận thức và ẩn dụ hết sức mới lạ của Trung Quán và Duy Thức để cho thấy một sự đồng qui bất ngờ với những tri kiến và giả định của khoa học trong thời đại mới. Tập sách này nói về các vấn đề phức tạp nhất của tư tưởng nên dĩ nhiên nội dung của nó không đơn giản. Thế nhưng, nếu đọc thử vài chương, người đọc sẽ thấy tác giả rất khéo trình bày các vấn đề khó hiểu của khoa học và triết học một cách sáng sủa và dễ hiểu. Tác phẩm này có ích cho những ai quan tâm đến triết học, khoa học, tư tưởng Phật giáo.

Tuy không đi sâu vào những chi tiết của các ngành vật lý và triết học nhưng tác phẩm này có thể cung cấp một cái nhìn chung cho những ai muốn nghiên cứu các luận đề được nêu lên trong tập sách. Trân trọng giới thiêu cùng bạn đọc. Nhà Xuất Bản

Lưới Trời Ai Dệt (tác giả Nguyễn Tường Bách)

Xin click ngay tên quyển sách để download hay để đọc